Zil kalesi, Rize’nin Çamlıhemşin ilçesine bağlı Şenköy Köyüne yakın bir konuma sahiptir. İlçe merkezinin 15 km kadar güneyinde, Fırtına Deresinin batı tarafında bulunmaktadır. Bölgede dikkat çeken tarihi yapıların başında gelen Zil Kalesi, sarp bir kaya kütlesi üzerine denizden 750 metre yüksekliğe kurulmuştur. Fırtına Deresinin yatağı ile arasındaki yükseklik ise 100 metre olarak karşımıza çıkar. Zil Kalesi’nin asıl adı Zir Kalesidir ve birinci derece arkeolojik sit alanı içerinde bulunur. Yapım tarihi ve kimler tarafından yapıldığı tam olarak bilinmese de Trabzon İmparatorluğu döneminde yapılmış olduğu düşünülmektedir.
Zil Kalesi; iç kale, orta surlar ve dış surlar olmak üzere 3 bölümden meydana gelmektedir. Kalenin dış kapısına kuzeybatı yönündeki patika yoldan ulaşılmaktadır. Daha sonrasında bir teras aracılığı ile orta surların olduğu bölüme geçilir ve burada da ikinci bir kapıyla kale içine girilmektedir. Kalenin orta kısmı içinde üç önemli yapı bulunmaktadır; şapel, baş kule ve muhafız binası... Zil Kalesi 4 Katlı olarak inşa edilmiştir. Kalenin vadiye bakan doğu duvarları üzerinde kemerli pencereler, diğer taraflarda ise mazgal delikleri bulunur.
Zil Kalesi’ nin üst kısmı teras şeklinde dizayn edilmiştir. Aynı zamanda kale İspir’e ulaşan önemli bir Orta Çağ kervan yolu üzerinde bulunmaktadır ve güvenliği sağlamak amacı ile inşa edilmiştir. Osmanlı’nın bölgeyi fethinden sonra da kale aynı amaçlar için kullanılmaya devam edilmiştir. Kaleye ait iki adet el topu bugün Trabzon Müzesinde sergilenmektedir. Zil Kalesi’ nin yakın bir tarihte restorasyon geçirdiği de bilinmektedir.
